Kardynał wirgiński (Pyrrhuloxia cardinalis)


	Sprzedam - Kupię - Zamienię - Akcesoria - Inne - Kontakt

Witamy w serwisie Ptaki Egzotyczne on-line | www.ptakiegzotyczne.net | Pt. 24.X.2025 r. | Serwis istnieje od 2000 roku

	Menu
	- strona główna - ogłoszenia - artykuły - ptaki w hodowli - literatura - download - facebook - CITES - tarnowska giełda - MSHKiPE - różne - redakcja

Reklama

Kardynał wirgiński (Pyrrhuloxia cardinalis) - amerykański klejnot

Te przepięknie ubarwione ptaki należą do jednych z najbardziej dekoracyjnych i osobliwych gatunków. Uwagę szczególnie zwracają charakterystyczne koronki na ich głowach oraz ognisto czerwone ubarwienie samców. W naszym kraju nie są zbyt często hodowane, głównie z uwagi na wysoką cenę i trudności z doborem lężnej pary

Będąc kilka lat temu w Stanach Zjednoczonych miałem możliwość obserwowania kardynałów wirgińskich w ich naturalnym środowisku. Spotkać je można w całej południowej części USA, Meksyku i dalej aż po Gwatemalę i Honduras. W 1929 r zostały z powodzeniem introdukowane na Hawajach. Zwłaszcza licznie natrafiałem na nie w stanach Arkansas i Alabama. W tym ostatnim zauroczył mnie pewien bardzo finezyjnie urządzony ogród, położony na skraju rzadkiego lasu. Wokół wysypanych żwirkiem ścieżek rosło tam wiele różnorodnych gatunków ozdobnych krzewów i owocowych drzewek. Pomimo, że zawitała już wiosna niedaleko drewnianego domu wciąż stał karmnik pełen smakołyków, który odwiedzały najrozmaitsze gatunki tamtejszej awiofauny, w tym przepiękne kardynały. Przypatrując im się godzinami pod względem zachowania przypominały mi trochę nasze jemiołuszki. Ptaki te trzymają się zwykle w sąsiedztwie pól uprawnych, ogrodów, parków, rzadkich lasów i gajów, najczęściej w pobliżu naturalnych cieków wodnych. Unikają zaś gęstych lasów i otwartych przestrzeni.

Kardynały dorastają do 19-20 cm długości. Dymorfizm płciowy jest u tego gatunku bardzo wyraźnie zaznaczony. Samce są koloru intensywnie czerwonego z brunatnym nalotem, koronką na głowie i czarną łatką wokół dzioba, oczu i na podgardlu. Dziób ich także jest czerwony. Młoda samica ma szaro-zielonkawe ubarwienie z czerwonawym odcieniem i różowym dziobem. Im starsza samica, tym jej pióra stają się bardziej czerwone. U niektórych można dostrzec więcej barwy jasnobrązowej, a gdzieniegdzie także żółtawej. Zarówno czarne łatki, jak i koronki są u samic mniejsze i znacznie bledsze.

W przeciwieństwie do większości gatunków ptaków u kardynałów śpiewają zarówno samce, jak i samice. Ponadto samiec śpiewa nieprzerwanie przez większą część roku. W okresie jesienno-zimowym ptaki te łączą się w małe grupy, które wspólnie odwiedzają miejsca zamieszkane przez człowieka.

Rozmnażanie w naturze

Już w styczniu samce swym donośnym, rozbrzmiewającym z koron wysokich drzew śpiewem obwieszczają rywalom o obranych przez siebie niewielkich terytoriach lęgowych. W tym czasie często dochodzi do walk między nimi. Najładniej i najwytrwalej śpiewające osobniki, a jednocześnie najpiękniej wybarwione mają największe szanse na zwabienie partnerki. Kardynały są monogamiczne. Po zaakceptowaniu partnera z początkiem kwietnia samica zaczyna budować proste gniazdo. Czasami pomaga jej w tym trochę samiec. Ptaki znoszą źdźbła traw, mech, włókna roślinne, kawałki listowia itp. Budowanie gniazda trwa 3-9 dni. W tym czasie wielokrotnie dochodzi też do kopulacji. Gniazdo zakładane jest na wysokości od 1 do 6 m, zwykle w gęstych zaroślach, krzewach, świerkach oraz niewysokich drzewach liściastych. Ptaki te nie wykorzystują zupełnie skrzynek lęgowych. Samica składa 2-5 (najczęściej 3-4) niebieskozielone, pokryte szarobrązowymi plamkami i kropeczkami jaja. Każde o wadze około 8,6 g. Samica rozpoczyna wysiadywanie po zniesieniu ostatniego jaja. Inkubacja trwa 12-14 dni. Samiec tylko z rzadka, wyłącznie za dnia i na krótkie chwile zastępuje partnerkę w gnieździe, podobnie jak czynią to hodowane parami kanarki. Zwykle jednak przesiaduje nieopodal śpiewając i ostrzegając samicę w razie zbliżającego się niebezpieczeństwa. Kilka razy dziennie karmi też swoją partnerkę. Pisklęta karmione są przez każdego z rodziców średnio 4-12 razy na godzinę. Młode opierzają się w wieku około 9-11 dni (wtedy często opuszczają już gniazdo), a po 16 zaczynają fruwać. Samodzielne stają się po ukończeniu 5 tygodni życia. Świeżo opierzone młode mają piórka koloru czarno-szarego z brązowymi strefami od spodu. Po pierwszym pierzeniu przybierają barwę rodziców, ale dziób czerwienieje im dopiero w trzecim roku życia. W tym tez wieku ptaki stają się w pełni wybarwione. W roku para może wydać 2-3 lęgi.

W celu pozbycia się pasożytów żerujących na piórach i skórze w naturze kardynały wykorzystują często mrówki, a raczej wydzielany przez nich kwas mrówkowy. Substancja ta łagodzi również podrażnienia skóry podczas pierzenia

Warunki chowu i hodowli w niewoli

W okresie rozrodczym kardynały najlepiej jest utrzymywać dobranymi parami, bez innych gatunków. Do ich hodowli szczególnie polecane są duże woliery ogrodowe. Ptaki najlepiej się w nich rozmnażają i odchowują swoje młode. Niektórzy hodowcy utrzymują je także w dużych klatkach, gdzie wyniki rozrodu są zazwyczaj dużo gorsze. Ptaki często bowiem wykazują znaczną płochliwość (zwłaszcza nie do końca oswojone) i są narażone na stresy (małe klatki), co negatywnie odbija się na wynikach lęgów. Bardzo ważne jest odpowiednie urządzenie woliery. Szczególnie zalecane jest gęste obsadzenie dwóch jej boków (tylnego i jednego z bocznych) rozmaitymi krzewami. Najlepiej do tego celu nadają się jałowce, tuje czy różnorodne żywopłoty. Przy sprzyjających warunkach ptaki przystąpią do lęgu i wiją w nich gniazdo. Można również samemu zawiesić kilka gniazd dla kanarków. W tym czasie nie można zapomnieć o dostarczeniu parze hodowlanej odpowiedniego materiału budulcowego w postaci miękkich łodyżek siana, suchego mchu leśnego, kawałków sizalu, cieniutkich gałązek wierzbowych lub brzozowych itp.

Żywienie odgrywa bardzo ważną rolę w pomyślnej hodowli kardynałów. Jego podstawą jest mieszanka ziarnista złożona z prosa, słonecznika, niełuskanego ryżu, konopi, lnu, kanaru, łuskanego owsa, rzepiku, maku i gryki. Nieodzowne są również dodatki warzyw (szczególnie tarta marchew znakomicie wpływa na wybarwienie), owoców (jabłka, gruszki, jarzębina, cytrusy) i zielonki (gwiazdnica, mniszek, trawy łąkowe). Bardzo chętnie ptaki obskubują również pączki z drzew i krzewów oraz skiełkowane nasiona. Ponieważ pisklęta wymagają dodatku pokarmu zwierzęcego, w czasie ich odchowu należy zadbać, aby dieta osobników rodzicielskich zawierała mieszankę jajeczną, biały ser, larwy mącznika, mrówcze jaja, gąsienice, pasikoniki, chrabąszcze i ich larwy, dżdżownice itp.

Pod koniec lata i z początkiem jesieni kardynały przechodzą pierzenie. Przestają wtedy śpiewać i tracą koronki, dlatego też w tym okresie dieta musi być szczególnie wartościowa, zwłaszcza pod względem zawartości białka. W dobrze osłoniętej wolierze (np. pleksą), wyposażonej w zadaszone pomieszczenie możliwe jest również zimowanie ptaków. Utrzymywane pojedynczo (zwłaszcza samce) lub w klatkach łatwo przyzwyczajają się do swego opiekuna. Przy odpowiedniej pielęgnacji mogą dożyć w niewoli nawet 20 lat.

Hubert Zientek